Trong 28 bộ trưởng nội các mới của Mark Carney ra mắt hôm nay thì vị trí liên quan nhất với trang về di cư Canada này là Bộ di trú IRCC (gọi tắt cho gọn cái tên dài của bộ này). Với bộ trưởng IRCC mới Lena Metlege Diab người tiền nhiệm trước bầu cử chưa ai kịp nhớ tên (người Quebec) đã lập kỷ lục thời gian giữ chức ngắn nhất, chỉ thực quyền gần 10 ngày.
Đây cũng là bộ trưởng di trú thứ 7 trong 10 năm cầm quyền của Liberal và người liên quan di cư có thể chờ đợi gì từ hai nhân tố mới này: thủ tướng với kinh nghiệm quản trị đầy mình và bộ trưởng phụ trách lĩnh vực vốn quan trọng xưa nay tại Canada giờ đã kém ưu tiên hơn!
Bộ trưởng Lena Diab cũng gốc gia đình nhập cư người Lebanon, dù sinh tại Canada nên hy vọng có thấu hiểu hơn về nhu cầu và kỳ vọng của người di cư. Cùng 60 tuổi với thủ tướng, đây là bộ trưởng di trú già dặn nhất so với 5 người gần đây, trúng cử quốc hội lần hai và đã từng có kinh nghiệm phụ trách nhập cư, tư pháp tại tỉnh bang Nova Scotia.
Halifax như vậy đã có 2 bộ trưởng IRCC trong vài năm nay và cùng gốc luật sư như Sean Fraser trước đây. Tuổi thọ nhiệm kỳ của vị trí này thường chỉ 2 năm, do chính phủ thiểu số hay bị bầu cử sớm, hay do thủ tướng thầy giáo Trudeau trước đây hay sắp xếp lung tung lại mỗi khi có vấn đề gì cần đổ lỗi. Hy vọng lần này sẽ tại vị lâu dưới thời của thủ tướng mới, nhà quản trị danh tiếng với thông điệp “no crisis, no Mark Carney” nghĩa là chuyên gia xử lý khó khăn, khủng hoảng của mình.
Bổ nhiệm nội các tại Canada của cánh tả Liberal nên cũng mang tính mặt trận, đại diện vùng miền và bình đẳng giới (!) nên chờ xem chính sách và cải tiến nào sẽ mang lại bộ mặt mới của IRCC vốn bị dư luận, thường không hiểu rõ cốt lõi vấn đề, nên hay kêu ca về 2 điểm chính nhiều năm qua: nhập cư tràn lan và tồn đọng hồ sơ xử lý. Cái hay hơn của nền dân chủ nghị viện Canada so với Mỹ là các bộ trưởng dù thủ tướng bổ nhiệm nhưng cũng là từ các nghị sỹ quốc hội đã do dân bầu ra, chứ không phải chỉ tiêu chí lớn nhất là cánh hẩu hay đệ tử liếm giày (boot lickers) trong nhiều trường hợp của Chump BnB (tên do DTK đặt riêng).
Tại họp báo đầu tiên sau công bố nội các, thủ tướng Carney đã nói (lặp lại đường lối tranh cử): sẽ đặt hạn mức nhập cư cho hai đối tượng người nước ngoài và sinh viên quốc tế để giảm áp lực lên hạ tầng xã hội. Một thông điệp tất yếu và rõ ràng, và nếu vậy thì cơ hội diễn xuất cho bộ trưởng mới Lena Diab cũng không nhiều, chắc chủ yếu là dọn dẹp, chữa cháy của chính sách mở toang cửa, mất cân đối của 9 năm gần nhất.
Thời kỳ nhập cư khó tại Canada sẽ tiếp tục trong 2 năm tới, nhưng vẫn còn đó gần 400,000 PR hàng năm, vẫn còn có “cửa” cho người phù hợp: doanh nhân đầu tư, lao động nghề thiết yếu - có quyết tâm cao độ và có được tư vấn đúng đắn, rõ ràng cho hành trình thay đổi lớn lao nhất cuộc đời này của mỗi cá nhân: di cư.
DTK Partners
DTK Immigration Pathways
Dedication – Trust – Knowledge
One brand, One slogan, One professional attitude.
